Werkvormen maken digitale les leuk én effectief
Onderwijs op afstand heeft door de coronacrisis een enorme impuls gekregen. Maar hoe zorg je voor een leuke en leerzame digitale les? Zet werkvormen in en wissel ze gedurende de les af, is het advies van Miriam Boer, manager van de AVL Academie. Ze vertelde erover tijdens een webinar van het B-learningplatform op donderdag 21 januari. Samen met Jacqueline Stouthard, internist-oncoloog in het Antoni van Leeuwenhoek (AvL), deelde zij ervaringen uit de praktijk.
De werkvorm is een effectief hulpmiddel om de aandacht vast te houden, vertelt Miriam. “Uit onderzoek blijkt dat de aandacht van deelnemers bij een online les na 10 minuten verslapt. En 65% van de deelnemers gaat zelfs iets anders doen, zoals hun mail lezen. De oplossing is om elke 10 minuten een nieuwe werkvorm in te zetten. Werkvormen maken lessen interactief. Zo houd je de deelnemers bij de les. En het is belangrijk om te variëren, om zo de aandacht gedurende de hele les vast te houden.”
Passief of actief
Tijdens het webinar kwamen verschillende werkvormen voorbij. Welke werkvorm je inzet hangt af van het gedrag dat je bij de deelnemers wilt zien, aldus Miriam. “Wil je passief of juist actief gedrag? In het laatste geval kies je een werkvorm die actief gedrag oproept.” In dit webinar bleek de quiz een leuke activerende werkvorm: deelnemers moesten antwoord geven op een quizvraag door in of uit beeld te gaan. “Of wat dacht je van ‘mondkapje op, mondkapje af’, ook een hele toepasselijke! Zo komen ze ook even in beweging en gooi je wat energie in de les.”
Wie ben ik
Jacqueline Stouthard is arts en opleider in het AVL. Ze vertelde hoe zij tot een geschikte werkvorm kwam voor een groep artsen in opleiding (aiossen). Voordat de coronapandemie uitbrak kwamen de aiossen altijd bij haar thuis voor avondonderwijs. “Ik merkte dat zij na een dag hard werken vaak weinig energie hebben om een actieve bijdrage te leveren. Op een gegeven moment viel zelfs iemand op mijn bank in slaap. Ik moest iets verzinnen om de kennis over de behandeling van borstkanker toch over te brengen.” Jacqueline kwam op het idee om ‘Wie ben ik’ te spelen. “Elke aios kreeg een bordje op zijn of haar voorhoofd met een medische term. Door elkaar vragen te stellen kwamen ze erachter welke behandeling of diagnose ze voorstelden. Zo haalden ze kennis op bij zichzelf en bij elkaar. En het is hilarisch, niemand viel meer in slaap. En ook online is deze werkvorm heel goed inzetbaar.”
Taaie stof
Er zijn nog veel meer werkvormen die helpen om de lesstof op een leuke manier te behandelen, vertelt Miriam. Zelfs om taaie stof over te brengen, zoals kennis over protocollen. “Het digitale prikbord Padlet is daarvoor een handig hulpmiddel. Je kunt het bijvoorbeeld gebruiken voor het maken van een digitale tijdlijn waarin je deelnemers de verschillende protocolstappen laat plaatsen. Het toevoegen van tijdsdruk zorgt voor extra spanning.” Een geschikte werkvorm om deelnemers te activeren is het spel 30 Seconds, vertelt Jacqueline. “Laat ze in 30 seconden een opdracht doen. Bijvoorbeeld het uitbeelden van de 3 belangrijkste bijwerkingen van een coronavaccinatie.”
Praktische tips
De dames geven nog een aantal praktische tips mee: “Zorg voor een goede voorbereiding. Zet je presentatie in de cloud, bijvoorbeeld op WeTransfer, zodat je er altijd bij kunt. Test van tevoren of alles werkt. Geef de les als het kan met zijn tweeën, zodat je het van elkaar kunt overnemen. Dat doet ook wat met de levendigheid: een deelnemer ziet niet steeds hetzelfde gezicht in beeld.” Wat zijn nog meer ingrediënten voor een effectieve online les, naast het inzetten van werkvormen? “Stel tijdens de les vragen aan de deelnemers, bijvoorbeeld via de tool Mentimeter. Laat ze af en toe in kleinere groepjes in breakout-rooms aan een opdracht werken. En gebruik een checklist als leidraad voor de les. Neem deze lijst aan het einde van de les door om te zien wat allemaal aan bod is gekomen.”
Ook aan de slag met werkvormen? In de bijlage vind je een miniboek van Miriam en Jacqueline met 7 werkvormen die je direct kunt toepassen.
Heb je het webinar over werkvormen en digitaal lesgeven gemist? Op donderdag 11 maart van 15.00 uur tot 16.00 uur organiseert de NVZ het webinar opnieuw. Via deze link kan je je inschrijven.